Nowa hipoteza ewolucji wodarkowatych

W czasopiśmie Annales Zoologici (tom 73, zeszyt 4) pod koniec grudnia 2023 r. ukazała się publikacja Prof. Tadeusza Zatwarnickiego „Major lineages of shore flies (Diptera: Ephydridae) and resultant subfamilial classification” z propozycją nowej rekonstrukcji filogenezy (rozwoju ewolucyjnego) muchówek z rodziny wodarkowatych, które są spokrewnione z octówkami, lecz znacznie słabiej poznane.

Cierpliwość, wytrwałość, przełamywanie stereotypów i poszukiwanie nowych faktów to podstawa do odrzucenia dotychczasowej i sformułowania nowej hipotezy naukowej. Nowe cechy zbierane przez 10 lat stały się podstawą do ustalenia rozwoju ewolucyjnego wodarkowatych, grupy muchówek o wyjątkowych umiejętnościach. Dotychczas używane cechy nie pozwalały na wiarygodne określenie w jaki sposób ta grupa licząca ponad 2000 gatunków na Ziemi rozwijała się w ciągu ok. 60 mln lat. Dopiero przeanalizowanie dużej liczby cech morfologicznych i odkrycie modyfikacji budowy aparatu gębowego (przykład na załączonej ilustracji), pozwoliło na ustalenie powiązań pomiędzy głównymi liniami wodarkowatych na świecie. Zaproponowana klasyfikacja z podziałem na cztery podrodziny i 19 grup rodzajowych zwanych plemionami najlepiej odzwierciedla adaptacje stadiów larwalnych do życia w płynnym środowisku, szczególnie w wodzie mocno zasolonej, podgrzanej (nawet w okolicy gejzerów), a także nieprzyjaznych dla życia, zanieczyszczonych siarką, ługami czy kwasami, gdzie poza wodarkowatymi występują już tylko archeowce (wyspecjalizowane organizmy o beztlenowym metabolizmie). Larwy potrafią odżywiać się organizmami, które dla innych są trujące (np. sinice), a mechanizmy pozwalające na tolerowanie toksycznych warunków życia są nieznane.
Obecnie w opracowaniu jest analiza kolejnych etapów powstawania cech w poszczególnych grupach rodzajowych. Perspektywicznie najciekawsza może być analiza cech najmniejszych wodarkowatych na świecie o długości ciała ok. 1 mm, które zaadoptowały się do życia w solance.

Link do publikacji >>